TIÊU CHẢY VÀ MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT
Tiêu chảy là gì?
Tiêu chảy (Diarrhea) là hiện tượng đi ngoài nhiều lần trong ngày, sự tống phân nhanh và phân nhiều nước. Tiêu chảy là một triệu chứng thường gặp do rất nhiều nguyên nhân gây nên.
Nguyên nhân gây tiêu chảy
Trên lâm sàng, tiêu chảy được chia làm 2 loại: tiêu chảy cấp và tiêu chảy mạn tính.
1- Tiêu chảy cấp
- Nhiễm vi khuẩn: Shigella, Salmonella, E.coli xâm nhập tế bào niêm mạc ruột gây tổn thương, làm tăng bài tiết, giảm hấp thu.
- Nhiễm virus: Rotavirus, Norwalkvirus
- Nhiễm ký sinh trùng: Amip hay Giardia Lamblia
- Các nguyên nhân khác: nhiễm độc kim loại nặng, nấm độc, thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh kéo dài, thuốc nhuận tràng
2- Tiêu chảy mạn
- Khối u đại tràng, ruột non, viêm ruột
- Bị cắt đoạn dạ dày, ruột non, viêm tụy tắc mật
- Bẩm sinh: thiếu men tiêu hóa, phổ biến nhất là men tiêu hóa sữa (lactase)
- Suy dinh dưỡng, nhiễm độc giáp, suy thượng thận
- Rối loạn hoạt động thần kinh
- Loạn khuẩn ruột
Triệu chứng tiêu chảy:
- Đại tiện nhiều lần trong ngày, tống phân nhanh, phân lỏng, có thể kèm đau bụng hoặc buồn nôn.
- Hội chứng mất nước và điện giải: khát nước, khô miệng, mắt trũng sâu, da khô nhăn nheo, tiểu ít, mạch nhanh, huyết áp hạ theo mức độ mất nước.
- Hội chứng suy dinh dưỡng: hậu quả của tiêu chảy mạn (gầy nhiều, thiếu máu, da khô, lông tóc móng khô, dễ gãy)
Điều trị
1- Bù nước và điện giải
Chủ yếu bù nước bằng đường uống: dung dịch Oresol uống hoặc truyền tĩnh mạch Glucose 5%, NaCl 0.9%, Ringer Lactat…
2- Thuốc cầm tiêu chảy
- Thuốc hấp phụ, tạo khuôn cho phân và giảm số lần đi ngoài: Attapulgit, Polycarbophil…
- Thuốc giảm nhu động ruột: Loperamid, Diphenoxylat tùy trường hợp
3- Kháng sinh
Chỉ dùng trong các trường hợp:
- Tiêu chảy kèm sốt, phân có mủ, máu
- Tiêu chảy nặng (> 6 lần/ ngày)
- Tiêu chảy đã điều trị tích cực nhưng kéo dài trên 48h không hiệu quả
- Bệnh nhân là trẻ em, người già, suy dinh dưỡng, giảm miễn dịch